Biodiversiteit
Biodiversiteit is, kort gezegd, de soortenrijkdom aan dieren en planten. De biodiversiteit in de landbouw gaat achteruit: het Wereld Natuur Fonds constateert een afname van 50 procent van de populaties in agrarische gebieden sinds 1990. Belangrijkste oorzaken: intensivering en schaalvergroting.
Download nu onze Greenpaper 'Biologisch & biodiversiteit'.
Meeste voedselgewassen afkomstig van slechts negen plantensoorten
Door de nadruk op
productieverhoging en uniformiteit neemt ook de diversiteit aan gecultiveerde rassen
en gewassen in de landbouw sterk af. Volgens de FAO – de Voedsel- en Landbouworganisatie van de
Verenigde Naties – is 66 procent van de geproduceerde voedselgewassen in de
wereld afkomstig van slechts negen plantensoorten: suikerriet, mais, rijst,
tarwe, aardappel, soja, palm(olie), suikerbiet en cassave. En dat terwijl er
ooit ongeveer zesduizend plantensoorten in cultuur gebracht zijn.
We zijn allemaal met elkaar verbonden binnen complexe ecosystemen. En alles vervult een rol binnen dit systeem. We hebben biodiversiteit nodig voor schone lucht (planten), fris water (zeewier), een goede kwaliteit van de bodem (bacteriën) en de bestuiving van gewassen (bijen). Het verdwijnen van bepaalde soorten kan grote impact hebben op het hele ecosysteem, en daarmee op het voedselsysteem.
Meer leven en diversiteit op biobedrijven
Op biologische bedrijven zit gemiddeld meer leven in de bodem en zijn meer verschillende wilde planten en insecten te vinden. Ook de diversiteit aan gewassen is vaak groter dan op een gangbaar landbouwbedrijf. Dit komt door de manier waarop biologische boeren werken. De belangrijkste redenen voor de grote(re) biodiversiteit zijn: het minimale gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, (deze zijn bovendien van natuurlijke oorsprong), het stimuleren van diversiteit in soorten door te werken met gewasrotatie en kruidenrijk grasland, en door organische bemesting. Biologische landbouw draagt positief bij aan zowel de genetische diversiteit (rassen en gewassen gebruikt door de boer) als aan de natuurlijke biodiversiteit (wilde soorten).
Biologische bedrijven vervullen dus een belangrijke rol in het vergroten van de biodiversiteit in de landbouw in Nederland. Maar om de biodiversiteit te herstellen, moet er in heel Europa een verschuiving plaatsvinden naar landbouw met minimaal gebruik van pesticiden. Goed nieuws voor de biodiversiteit: de Europese Commissie wil groeien naar 25 procent biologisch landbouwareaal in 2030.
Diversiteit als uitgangspunt
Het verlies van biodiversiteit is een van de grootste uitdagingen van onze tijd. Biodiversiteit speelt een belangrijke rol in de biologische landbouw. Biologische boeren hebben de variatie aan planten, dieren en micro-organismen, onder én boven de grond, nodig voor een weerbaar landbouwsysteem. Hiermee voorkomen en bestrijden ze ziektes en plagen. De biologische landbouw laat zien dat landbouw en natuur elkaar kunnen versterken. En dat biologische bedrijven kunnen bijdragen aan het vergroten van de biodiversiteit in het landelijk gebied.
Wat staat er in de EU-wetgeving?
Volgens de EU-wetgeving moet de biologische landbouw bijdragen aan de bescherming van het milieu en het klimaat, en aan een hoog niveau van biodiversiteit. Daarnaast moet het de instandhouding bevorderen van zeldzame en inheemse rassen die met uitsterven zijn bedreigd.
Dit betekent dat een bioboer door Skal Biocontrole wordt gecontroleerd op de volgende zaken:
- Het gebruik van natuurlijke bestrijdingsmiddelen en geen enkele herbicide (onkruidverdelger);
- Verplichte gewasrotatie;
- Het gebruik van natuurlijke mest en compost, bij voorkeur van biologische herkomst;
- Mest moet uitgereden worden op eigen grond of afgezet worden bij een biologische collega.
Greenpaper 'Diversiteit in teelt'
Biodiversiteit speelt een grote rol in de biologische landbouw. Boeren en tuinders kunnen de biodiversiteit bevorderen door middel van hun teeltmethode. Door diverser te telen, bevorderen ze ook de biodiversiteit in het algemeen. In het kader van DiverIMPACTS ontwikkelden we daarom ook de Greenpaper ‘Diversiteit in teelt’. Hierin gaan we dieper in op het thema: diversiteit bij het verbouwen van gewassen.
Projecten
Hieronder staan de actuele projecten waarmee Bionext wil bijdragen aan het vergroten van de biodiversiteit.
