Biologische sierteelt
Bionext zet zich in voor een groei van de biologische sierteelt. Daarbij richten we ons vooral op het vergroten van de kennis over de biologische sierteelt en op het verbeteren van de samenwerking in de keten. Daarnaast adviseert Bionext bedrijven die overwegen om te schakelen naar de teelt van biologische bloembollen, bloemen, bomen of (pot)planten.
Kennisplatform voor de biologische sierteelt
Sinds 1 mei 2022 werken we aan het project: Kennisplatform voor de biologische sierteelt.
Dit project heeft de volgende doelstellingen:
- Een kennisplatform voor de biologische sierteelt creëren
- Kennisuitwisseling en samenwerking tussen biologische siertelers onderling en met potentiële omschakelaars bevorderen
- De duurzaamheid van de sierteelt vergroten door bestaande kennis uit onderzoek en praktijk te verspreiden.
- Het verdienvermogen van de biologische siertelers verbeteren door inzicht in de kostprijs te vergroten en door afzetzekerheid en ketensamenwerking te bevorderen.
Hieronder lees je meer over onze activiteiten in het project.
Bedrijfsbezoek: Boomkwekerij M. van den Oever
Op 23 augustus 2024 organiseerden we een bedrijfsbezoek aan boomkwekerij M. van den Oever in Haaren. De kwekerij is een familiebedrijf dat al sinds 1791 gevestigd is in een authentieke boerderij in het Brabantse Haaren. Duurzaamheid staat centraal bij het bedrijf, wat mooi wordt samengevat in hun motto: ‘Leefwereldverbeteraars’. Jeroen van den Oever, zevende generatie boomkweker, gaf ons een kijkje achter de schermen van het bedrijf.
Terugkijken: Webinar natuurlijke plaagonderdrukking
Natuurlijke vijanden zoals sluipwespen en roofmijten kunnen een belangrijke rol spelen bij het beheersbaar houden van ziekten en plagen in de biologische sierteelt. Maar wat kun je als sierteler doen om de aanwezigheid van deze nuttige beestjes op je bedrijf te bevorderen? En hoe kom je erachter wie wat eet?
Om hier meer zicht op te krijgen organiseerde we een online studiebijeenkomst over het gebruik van natuurlijke vijanden in de biologische sierteelt. In het Webinar komen de volgende sprekers aan het woord:
Felix Bianchi is onderzoeker aan de WUR en gespecialiseerd in de ecologie van landbouw systemen. Hij onderzoekt hoe interacties tussen plaaginsecten en natuurlijke vijanden worden beïnvloed door beheer en het omliggende landschap. In het Webinar vertaalt hij zijn kennis naar de praktijk van de biologische sierteelt.
Hans van Hage van biologische rozenkwekerij de Bierkreek heeft zich de afgelopen 25 jaar verdiept in de interactie tussen plaaginsecten en hun natuurlijke vijanden. Hij deelt in dit Webinar zijn rijke praktijkervaring met de bladluis.
Bedrijfsbezoek: Holsto Tuinen & Buitenleven
Op 21 juni 2024 waren waren we te gast bij Holsto tuinen en buitenleven in Olst. In dit biologisch gecertificeerde groencentrum verkopen ze een groot assortiment aan tuinplanten van meer dan twintig verschillende Nederlandse biologische kwekers. Eigenaar Brendan Adams vertelde vol hartstocht over de ontstaansgeschiedenis van het bedrijf en over de stappen die ze blijven zetten om verder te verduurzamen. Bijvoorbeeld door de ontwikkeling van veen vrije potgrond en het zelf biologisch opkweken van perkplanten.
De Ekoland schreef in hun juli/augustus-nummer een artikel over de het bezoek aan Holsto tuinen.
Workshop: Biobeurs 2024
'Next generation’ ondernemers in de biologische sierteelthandel - januari 2024
Handelaren in biologische sierteeltproducten zijn vaak pioniers met een duidelijke missie die verder gaat dan het verkopen van duurzame producten. In deze workshop vertelden drie ‘next generation’ ondernemers hoe zij op unieke wijze bijdragen aan een groene omgeving vol biodiversiteit. Wat drijft hen en welke uitdagingen komen ze zoal tegen?
Sprekers
Liedewij Loorbach | Sprinklr | Download de presentatie
Tineke & Margareth Leegwater | Green up the City | Download de presentatie
Marijke & Johan Vreugdenhil | Vreugdenhil Mooimakers | Download de presentatie
Training: Kostprijsberekening
In het voorjaar van 2023 organiseerden wij de training kostprijsberekening voor biologische siertelers. Trainer Silke Tijkotte ging met de deelnemers aan de slag met de verschillende manieren om de kostprijs te berekenen. Vervolgens gingen iedereen zelf aan de slag met het in kaart brengen van de product-, arbeid- en bedrijfskosten op hun eigen bedrijf.
Jennita was een van de deelnemers. Jennita’s liefde voor bloemen begon bij haar oma. Inmiddels is ze eigenaar van biologische kwekerij & bloemenstudio Plukatelier, waarbij ze op 500m2 teeltbedden maar liefst 55 verschillende soorten bloemen teelt. Ze levert op dit moment voornamelijk direct aan consumenten en aan bloemisten. We vroegen naar haar ervaringen tijdens deze training.
Bedrijfsbezoek: Experts Julian en John
Ruim 30 geïnteresseerden brachten vrijdag 28 april 2023 een bezoek aan biologische bloemenkwekerij Op Beemster klei én aan biologische bollenkwekerij Huiberts bloembollen. Daar deelden experts Julian en John hun ervaring met deze teeltwijze.
Workshop: Biobeurs 2023
Biologische sierteelt op de Biobeurs - januari 2023
Op de Biobeurs in de Brabanthallen in Den Bosch heeft Bionext een workshop georganiseerd met als titel: "Biologisch sierproducten telen, hoe doe je dat?"
De biologische sierteelt is een diverse sector met veel potentie. In de nieuwe Europese biologische verordening wordt de sierteelt echter nauwelijks genoemd. Dat maakt het lastig voor telers om erachter te komen aan welke regels ze precies moeten voldoen. Tegelijkertijd is het voor afnemers niet altijd duidelijk hoe een biologische bloem(bol), heester of potplant geproduceerd is. In een drukbezochte workshop vertelden drie biologische siertelers hoe zij in de praktijk invulling geven aan de biologische uitgangspunten én regelgeving.
- Inleiding bij de workshop door Maaike Raaijmakers - Download presentatie
- Biologische bloembollenteler Anja Hoorweg van Tulipsgreen - Download presentatie
- Biologische bloementeler Lara Velmans van Bloementuin Zwolle - Download presentatie
- Biologische kamerplantenteler Hans Cuppen - Download presentatie
Bedrijfsbezoek: Bloemenveiling
Biologische kwekers op bezoek bij de veiling in Aalsmeer
Op vrijdagochtend 25 november 2023 bracht een groep biologische kwekers een bezoek aan de bloemenveiling in Aalsmeer. Voor het project kennisplatform voor de biologische sierteelt organiseert Bionext verschillende afzetbijeenkomsten waarbij een bezoek wordt gebracht aan afnemers van biologische sierteeltproducten. De rondleiding op de veiling werd gegeven door Frits Jonk, duurzaamheidsmanager van Royal Flora Holland.
Tijdens de rondleiding kregen de deelnemers een goed beeld van de route die bloemen en planten afleggen op de weg van aanbieders (kwekers) naar kopers (handelaren en exporteurs). Onderweg kregen ze uitleg over de kwaliteitseisen aan de verschillende soorten bloemen en planten, over de automatisering van de handel en over het verschil tussen verkoop via de klok en directe verkoop. Hierbij werd ook uitgelegd hoe kwekers duidelijk kunnen maken welke milieucertificering ze hebben. Bij de koffie praatten de deelnemers door over de duurzaamheidsambities van de veiling en natuurlijk over de mogelijkheden om meer biologische bloemen en planten via de veiling af te zetten. Vier van de aanwezige kwekers zetten (een deel van) hun producten nu al af via de veiling.
Biologische bloemenkweker Julian Langelaan: “Voor mij is het voordeel van het afzetten via de bloemenveiling dat mijn bloemen beschikbaar zijn voor een hele brede groep afnemers en dat de logistiek en financiële afwikkeling goed geregeld zijn. Een wat groter volume per soort helpt om goed af te kunnen zetten via veiling.”
Maaike Raaijmakers projectleider biologische sierteelt bij Bionext: “De veiling in Aalsmeer is in feite een gigantische marktplaats waar bloemen en planten snel en efficiënt van eigenaar wisselen. Het was heel indrukwekkend om dit een keer van dichtbij te zien.
Bedrijfsbezoek: Bloemenkwekerij
Bezoek aan biologische bloemenkwekerij Bisselingskaat
Begin juli 2022 vond het eerste bedrijfsbezoek plaats aan biologische bloemenkwekerij Bisselingskaat in het Gelderse plaatsje Wehl. Op deze kleinschalige kwekerij worden zowel bloemen als siergrassen geteeld.
De ruim 15 bezoekers, waarvan de meeste zelf ook een biologische bloemenkwekerij of pluktuin hebben, luisterden aandachtig naar de uitleg van eigenaresse Liesbeth Schellekens.
Hoewel het bedrijf pas sinds 2014 biologisch gecertificeerd is teelt Liesbeth al vanaf de start van haar bedrijf in 1993 op natuurlijke wijze. Liesbeth: “Voor mij is het heel vanzelfsprekend dat mijn bloemen onbespoten zijn. Het kwam niet bij me op bestrijdingsmiddelen of kunstmest te gebruiken op een gewas als bloemen.”
Tijdens het bedrijfsbezoek legt Liesbeth uit wat er allemaal komt kijken bij afzet via de veiling. Zo kiest ze bewust voor gewassen met een lang vaasleven die elkaar in bloeiperiode opvolgen. Ook teelt ze bij voorkeur bijzondere gewassen die weinig geteeld worden. Dit levert bij veiling meestal een goede prijs op. Het grote voordeel van afzet via de veiling is voor Liesbeth dat ze afzetzekerheid heeft.
Om meer bekendheid te geven aan haar kwekerij is Liesbeth actief op sociale media. Daarnaast heeft ze sinds kort een eigen website.
Nieuwtjes en activiteiten direct in je inbox?
Laat hier uw gegevens achter als u de 'Sierteelt update' wilt ontvangen. Via deze mailing houden we u op de hoogte van bijeenkomsten, studiedagen, bedrijfsbezoeken en trainingen. Maar ook delen we kennis over het biologisch telen van sierbloemen, planten en bollen.
Tips voor de teelt
Als teler van biologische snijbloemen wil je een gevarieerd aanbod over een zo lang mogelijke productieperiode. In een Belgisch onderzoek werden verschillende vroegbloeiende bolgewassen gecombineerd met éénjarige zomerbloemen en vaste planten. Het doel was om de onderlinge effecten op oogst en onkruiddruk van deze teelten te onderzoeken.
Uit de proeven blijkt dat deze combinaties met bolgewassen voor minstens even goede opbrengsten zorgen als wanneer een groenbemester zou ingezaaid worden. Er is dus een meeropbrengst per oppervlakte-eenheid mogelijk door twee productiegewassen op een bed te combineren.
In de video hieronder legt onderzoeker Ilse Delcour het uit.
Activiteiten en bijeenkomsten
De activiteiten binnen het project bestaan uit de volgende type bijeenkomsten
Studie bijeenkomsten
De studie bijeenkomsten zijn bedoeld om actuele kennis (uit onderzoek en praktijk) over de biologische sierteelt over te dragen aan potentiële omschakelaars en bestaande biologische telers.
Thema’s die aan de orde komen zijn: biologische regelgeving, duurzaam bodembeheer, mestgebruik en samenstelling van het groeimedium (voor teelt in potten), onkruid en plaagbeheersing, gebruik van natuurlijke middelen, biologisch uitgangsmateriaal.
Bedrijfsbezoeken
Tijdens de bedrijfsbezoeken gaan we langs bij een biologische teler/kweker die een voorbeeld is voor zijn productgroep en zijn kennis (over teelt en afzet) graag wil delen met anderen. De verschillende type teelten (zomerbloemen, bloementeelt onder glas, vaste planten, pottenteelt, bloembollen) en regio’s zullen hierbij aan bod komen.
Afzetbijeenkomsten
Om ketensamenwerking te verbeteren en de afzetzekerheid te bevorderen worden vertegenwoordigers van de verschillende afzetkanalen zoals de veiling, gemeenten, duurzame bloemisten, tuincentra, en online verkoop gevraagd om uitleg te geven over hun manier van werken en de mogelijkheden die zij zien voor meer afzet van biologische sierteeltproducten. Waar mogelijk wordt ook een bezoek gebracht aan een van de afnemers.
Daarnaast wisselen telers kennis uit over de verschillende manieren waarop ze hun producten afzetten en wordt bekeken hoe ze hierin meer kunnen samenwerken.
Trainingen
Er zijn verschillende manieren om de milieu impact van een teelt meetbaar te maken. Bijvoorbeeld door registratie van het gebruik van meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen, energie en water. Deze zogenoemde milieuregistratie wordt in toenemende mate geëist door handelaren en afnemers van sierteeltproducten. In samenwerking met deskundigen op het gebied van certificering zal een training worden gegeven om uit te leggen hoe (biologische) siertelers aan de eisen voor milieuregistratie kunnen voldoen.
Een tweede training is gericht op het berekenen van de kostprijs. Inzicht in de eigen kostprijs is essentieel voor telers om hun verdienmodel te verbeteren. Voor deze training zal kennis van agrarische bedrijfsadviseurs worden ingehuurd.
Contact?
Heeft u ideeën, vragen of opmerkingen? Neem contact op met Maaike Raaijmakers (raaijmakers@bionext.nl), projectleider Kennis & Innovatie.
Partners en financiers
Het project wordt gesubsidieerd door het ministerie van LVVN via de zogenaamde SABE regeling. In het projectteam zijn de volgende organisaties vertegenwoordigd: Bionext, Slow flowers, Biotuinders, Pure organic, Biobol en SMK.