Het gaat slecht met de weidevogels: het aantal weidevogels loopt al jaren terug. Dit was aanleiding voor het onderzoek van Jelmer Buijs, gericht op de mogelijke effecten van de resten van zeer uiteenlopende bestrijdingsmiddelen op insecten, als mogelijke oorzaak van de afname van het aantal weidevogels. Op 15 gangbare en 9 biologische bedrijven in Gelderland zijn krachtvoer, mest en bodem op residu getest. Ook werd gekeken naar de aanwezigheid van kevers in verse mest in de weilanden en het voorkomen van broedvogels.

Resultaten
In het onderzoek is de link tussen het gebruik van pesticiden en het voorkomen van weidevogels niet aanwezig. Van de 24 onderzochte bedrijven gaat het maar bij één bedrijf goed met de weidevogels. En dit biologische bedrijf doet niet iets heel anders dan de andere bedrijven. De resultaten met betrekking tot alle monsters in het onderzoek zijn echter zorgwekkend: in alle monsters van bodem, mest en voer zijn residuen gevonden. In lage dosis weliswaar, maar veelal in hoeveelheden waar insecten niet tegen kunnen. Recent Zwitsers onderzoek toonde eerder ook al aan dat er bij 93 % van de biologische bedrijven neonicotinoïdes werden aangetroffen in de planten en de bodem.

Biologisch
Ondanks het feit dat biologische ondernemers ervoor kiezen deze schadelijke stoffen niet te gebruiken, wordt de sector dus wel geconfronteerd met toegestane middelen uit de reguliere sector. Op een aantal plekken gebruikt de biologische sector nog inputs vanuit de gangbare sector, zoals gangbare mest en gangbaar stro. Dit onderzoek is een van de aanleidingen om dit gebruik nogmaals tegen het licht te houden en te kijken of we de biologische kringloop verder kunnen sluiten.

Conclusie
Pesticiden worden overal aangetroffen, zowel op gangbare als biologische bedrijven. Biologische bedrijven doen het wel beter: 12% minder bestrijdingsmiddelen in de mest, 42% minder in de bodem en 75% minder in het krachtvoer. Gemiddeld zijn er ook meer vogels op een biologisch bedrijf. Maar ook op biologische bedrijven loopt het aantal weidevogels terug.

Wat kunnen we hieraan doen?

Biologische sector:

• Sluiten biologische kringloop
• Kritisch bekijken eigen middelengebruik

Gangbare boeren:

• Bescherm de biologische buren
• Stop gebruik neonicotinoïden
• Stop gebruik Glyfosaat

Overheid:

• Verdiepend onderzoek naar de effecten van bestrijdingsmiddelen op insecten en vervolgens op weidevogels.
• Een ambitieus actieplan voor de hele Nederlandse landbouw, gericht op een schone landbouw met sterke reductie van chemisch-synthetische inputs
• Nieuwe manier ontwikkelen van normen opstellen, inclusief aandacht voor insecten en stapeleffecten